Sunday, April 04, 2004
........................................................................................
Tuesday, March 16, 2004
........................................................................................
Tuesday, March 09, 2004
شاتل محتاط، شاتل امن
هنگامي كه شاتل ديسكاوري از سال آينده بعد از يك باربيني و بررسي بسيار دقيق آماده ي پرواز مجدد شد، جايگزين شاتل آتلانتيس براي ماووريت فضايي جديد خواهد شد.
به گفته ي ويليام ريدي (William Ready) سرپرست پرواز فضايي اين تصميم به خاطر اختصاص دادن زمان بيشتري براي بازبيني و عيب يابي احتمالي گرفته شده است.
همچنين ناسا برنامه هاي ماموريت شاتل ها را از سپتامبر 2004 (شهريور 83) به مارس 2005 (اسفند 83) تغيير داده است. اگر چه ممكن است اين تعويق چندان به مذاق علاقه مندان به فضا خوش نيايد اما مسوولان ناسا معتقدند كه اين تصميم براي اطمينان از انجام ماموريتهاي بي خطر هم براي مدارگرد و هم براي خدمه ضروري ست.
اين تاخير به آژانس فضايي اين امكان را مي دهد تا براي عبور از موانع موجود براي پرتابهاي جديد مهياتر شود. براي مثال يكي از قوانين جديد براي حداقل چند پرواز بعدي پرتاب شاتل را تنها در روشنايي روز مجاز اعلام كرده. زماني كه براي عكاسي از پرتاب - به منظور بازبيني هاي بعدي - مناسب است. قانون ديگر آماده بودن شاتل دومي در حالت آماده باش را الزامي كرده است. شاتلي كه براي ماموريتهاي احتمالي نجات آماده باشند.
به هر روي به نظر مي رسد قوانين جديدي كه بعد از گزارش هيئت بازبيني حادثه ي كلمبيا وضع شده تاثيرات جدي و عميقي بر روي برنامه هاي آينده ي فضايي گذاشته است.
□ نوشته شده در ساعت 9:51 PM توسط
گروه نجوم روجا
........................................................................................
Sunday, March 07, 2004
تجديد نظر جدي در نظريه انفجار بزرگ
تحقيقات جديد بيانگر اين است که خوشه هاي کهکشاني، پژواک انفجار بزرگ را دستخوش تغيير مي کنند.
اطلاعات حاصل از انداز گيريهاي دقيق تشعشع ريز موج زمينه ي کيهاني - پژواک انفجار بزرگ - مبين اين نکته است که جهان از ماده و انرژي تاريک احاطه شده است. اما به تازگي گروهي از اخترشناسان دانشگاه دورهام (Durham) انگستان معتقدند که گاز موجود در خوشه هاي کهکشاني مجاور ، ممکن است بتواند سيگنالهاي ريز موجي را طي سفر ۱۳ ميليارد ساله شان به سمت زمين دچار تغيير کند.
اين دانشمندان معتقدند: اگر خوشه هاي کهکشاني دورتر هم چنين اثري داشته باشند ، نظريه ي فعلي در مورد تحول وتکامل جهان احتمالا نياز به يک بررسي مجدد و اساسي خواهد داشت.
سرپرست اين گروه تحقيقاتي ، تام شانکز ، مي گويد: ممکن است يافته هاي ما اين نظريه که جهان از ماده تاريک و ياحتي انرژي تاريک احاطه شده است را نفي کند.
□ نوشته شده در ساعت 3:27 PM توسط
گروه نجوم روجا
خورشید گرفتگی مریخی
تصويري که مي بينيد مربوط به خورشيدگرفتگي جزيي است که توسط ديموس ، ماه کوچک مريخ ، ايجاد شده است. مريخ نورد آپورچونيتي اين عکس را صبح روز پنجشنبه (۱۲ اسفند) از سطح مريخ گرفته است.
مريخ دو ماه طبيعي به نامهاي فوبوس (يوناني کلمه ي "خوف") و ديموس (ترور) دارد. تصوير ، نشان دهنده ي شکل غير کروي ديموس نيز هست. اين قمر احتمالا همانند خواهرشُ، مي بابست سيارکي باشد که گرانش مريخ آن را ربوده. ديموس هر ۳۰ ساعت يکبار له دور مريخ مي گردد. ابعاد آن ۱۶ در ۱۲ کيلومتر است.
دانشمندان اميدوارند بتوانند در آينده اي نزديک تصويري از خورشيد گرفتگي اي که توسط فوبوس ايجاد مي شود، تهيه کنند. فوبوس مي تواند نيمي - و حتي بيشتر - از سطح خورشيد را بپوشاند. در جايي نزديک به استواي مريخي، فوبوس تقريبا هر روز باعث خورشيدگرفتگي مي شود.
فوبوس و قمر کوچکتر و دورتر ديموس در سال ۱۸۷۷ (۱۲۶۳) توسط Asaph Hall ستاره شناس رصدخانه ي نيروي دريايي ايالات متحده در واشنگتن کشف شد. هال مدتي به دنبال اقمار مريخ گشت و تقريبا در حال دست کشيدن از اين کار بود که با تشويق همسرش براي ادامه ي کار، از تصميم خود منصرف شد.
به پاس نقش اين زن در کشف آنها، بزرگترين دهانه بر روي فوبوس Stickneg- نام زمان مجردي وي - ناميده شده است.
اما يک پيشگويي اعجاب انگيز حدود يک و نيم قرن پيش، از وجود اين قمر خبر داده بود. جاناتان سوفيت نويسنده ي داستان سفرهاي گاليور به سال ۱۷۶۲ نوشته بود : " [ستاره شناسان] ... همچنين دو ستاره ي کم اهميت تر نيز يافتهاند، يا اقماري که به دور مريخ مي گردند..."
□ نوشته شده در ساعت 3:18 PM توسط
گروه نجوم روجا
........................................................................................
Saturday, August 02, 2003
........................................................................................
Monday, March 17, 2003
نام Mars، خداي جنگ، بر روي سياره اي نهاده شده که قلب نرم و لطيفي دارد.
اطلاعات به دست آمده از نقشه بردار سراسر مريخ که به دور مريخ مي گردد، نشان مي دهد که بخشي از هسته ي اين سياره مايع است.
Charls Yoder دانشمند علوم سياره اي JPL اظهار کرد: "مريخ تحت جاذبه ي خوشيد است. اين جاذبه باعث ايجاد برآمدگي در در دو سوي سياره مي شود ". چنين پديده اي شبيه به جزر و مدي است که ماه بر روي زمين ايجاد مي کند. اما ميزان تغييرات کششي به وجود امده بر روي مريخ، کمتر از يک سانتيمتر بوده که اين در مقايسه با تغييرات جزر و مدي زمين، خيلي کوچک است.
هر چند برآمدگي حاصل از جزر ومدي که بر روي مريخ به وجود مي آيد بسيار کم است، اما نيروي قابل توجهي بر روي سفينه فرستاده شده به مريخ اعمال مي کند به طوريکه درطول يک ماه، اين سفينه به اندازه ي يک هزارم درجه در مدار خود به دور مريخ منحرف مي شود.
Yoder مي افزايد: "با اندازه گيري اين برآمدگي در ميدان جاذبه ي مريخ، مي توان چگونگي انعطاف پذيري اين سياره را مشخص کرد. مقدار کشش محاسبه شده حاکي از اين است که هسته ي مريخ کاملا جامد نيست بلکه حداقل قسمتي از آن بايد به شکل مايع باشد ".
احتمالا هسته ي مريخ يا به طور کامل گداخته ويا مانند زمين، قسمتهاي دروني آن جامد و نواحي بيروني آن مايع است.
Yoder و همکارانش از اطلاعات مداري نقشه بردار سراسر مريخ و اطلاعات اوليه در مورد انحراف مسير مريخ، که بانشستن سفينه هاي Viking و Pathfinder بر روي مريخ به دست آورده اند، استفاده کردند تا در مورد اين سياره چيزهاي جديدي به دست آورند. (مثلا اينکه سريعتر بودن تغييرات انحراف مسير، نشان دهنده ي هسته اي چگال تر است ). نتايج به دست آمده توسط اين تيم نشان مي دهد هسته ي مريخ مانند هسته ي زمين وزهره، به اندازه ي نصف سياره مي باشد. اين اندازه بيانگر اين مطلب است که هسته مريخ به طور کامل از آهن تشکيل نشده و شامل مقدار قابل توجهي عناصر سبک همچون سولفور و هيدروژن است.
□ نوشته شده در ساعت 12:48 AM توسط
گروه نجوم روجا
........................................................................................
Thursday, March 13, 2003
52 قمر برای مشتری، سلطان سيارات
مجموع اقمار مشتري با اضافه شدن چهار قمر به هشت قمري که در هفته ي گذشته کشف شده بود، به 52 رسيد.
در روز 4 مارس انجمن بين المللي نجوم ( IAU )، اعلام کرد تيمي به رهبري منجمان دانشگاه هاوايي، " Sheppard " و " Jewitt "، هفت قمر کوچک ديگر را که به دور بزرگترين سياره ي منظومه ي شمسي مي چرخند، کشف کرده است. دو روز بعد، کشف هشتمين قمر جديد از مشتري توسط اين گروه اعلام گرديد. به دنبال آن، در 7 مارس، IAU اطلاعاتي در مورد چهار قمر ديگر از اين سياره منتشر ساخت. کشف اين دوازده قمر در فاصله ي 4 روز، تعداد قمرهاي شناخته شده ي مشتري را به 52 رسانيد.
قمرهاي جديد که S/2003 J9 تا S/2003 J12 نام گرفته اند، مانند هشت قمر ديگر، کوچک هستند به طوريکه قطر هر کدام بين يک تا دو کيلومتر است. همه ي آنها شکل نامنظمي دارند و با انحراف زياد در مدارشان به دور مشتري مي چرخند.
با توجه به اظهارات Sheppard، گروه او مشاهدات خود را براي کشف اقمار ديگر مشتري ادامه مي دهند. احتمالا در زماني نه چندان دور، اخبار جديدي در مورد اين سياره ي بزرگ منتشر خواهد شد.
□ نوشته شده در ساعت 2:46 AM توسط
گروه نجوم روجا
........................................................................................
Sunday, March 09, 2003
سردترين نقطه ی عالم
منجمان سردترين نقطه در عالم را شناسايي کرده اند. اين مکان، توده گازي است که در فاصله ي دور، از ستاره اي که در مرحله ي دوم زندگي اش قرار دارد، خارج مي شود.
اين توده ي گاز که سحابي بومرنگ ناميده مي شود، جزء جوانترين گروه از سحابي هاست و جزئيات آن توسط تلسکوپ فضايي هابل مشاهده شده است.
به نظر مي رسد ستاره ي مرده ي مرکزي، اين گاز را با چنان سرعتي از خود خارج کرده که گاز، سرد شده و دماي آن به اندازه اي رسيده که حتي سردتر از اشعه ي زمينه اي کيهاني است که کل عالم را مي پوشاند.
تصوير تلسکوپ هابل، سحابي سياره اي جواني را در صورت فلکي قنطورس نشان مي دهد که 5000 سال نوري از ما فاصله دارد. سحابي سياره اي در اطراف يک ستاره ي مرکزي روشن، زماني که ستاره در آخرين مرحله از زندگي خود گازهايي را به خارج مي فرستد، شکل مي گيرد.
در سال 1995 منجمان دريافتند که اين مکان سردترين نقطه اي است که تا کنون خارج از يک آزمايشگاه زميني کشف شده، به طوريکه دماي آن -272 درجه سانتيگراد، يعني يک درجه گرمتر از صفر مطلق است. حتي پرتوهاي زمينه اي کيهاني -270 درجه ي سانتيگرادي هم گرمتر از اين سحابي است. به اين ترتيب، اين سحابي تنها جرمي است که دمايي پايين تر از اشعه ي زمينه اي کيهاني دارد.
تصوير اخير هابل، کمانهاي کمرنگ و ميله هاي شبح مانندي را در گاز منتشر شده از سحابي مشخص مي کند. اين سحابي کاملا متفاوت با ديگر انواع خود که مشاهده شده اند به نظر مي رسد. محققان تصور مي کنند اين توده ي گاز آن قدر جوان است که زمان کافي براي شکل گيري ساختار متقارن آن وجود نداشته. آنها احتمال مي دهند سرماي قابل ملاحظه ي ابرهاي گازي، اثر هسته ي غير عادي ستاره باشد. به نظر مي آيد اين ابرها توسط باد شديدي باسرعت 500000 کيلومتر در ثانيه، که گازهاي بسيار سرد را در فاصله اي دور از ستاره ي مرکزي جا به جا مي کند، به وجود آمده باشد. اين ستاره ي مرده، هر سال مقداري از جرم خود را به اندازه ي يک هزارم جرم خورشيد از دست مي دهد و اين فرآيند، احتمالا تا يک هزار سال ادامه دارد. مقدار جرم از دست رفته، ده تا صد برابر بيشتر از جرمي است که در اجرام مشابه ديگر از بين مي رود. اين توسعه ي سريع و سرد شدنهاي بعدي باعث شده تا ناحيه کشف شده ، سردترين منطقه از کيهان خوانده شود.
□ نوشته شده در ساعت 12:50 PM توسط
گروه نجوم روجا
........................................................................................
Wednesday, February 19, 2003
ستاره شناسان از تصوير جهان، پرده برداشتنند
دانشمندان ناسا مي گويند يک تصوير تمام نما و با جزئيات کامل از ابتداي جهان به ستاره شناسان کمک کرده است تا سن عالم را بيابند. اين نقشه عکسي از منابع نوري بسيار دور موجود در عالم است. اين کشف تئوري انفجار بزرگ را هم تائيد مي کند.
چارلز بنت، محقق اصلي اين پروژه از مرکز پروازهاي فضايي گدارد مي گويد: "ما سن عالم را، با تقريبي در حدود 200 ميليون سال،7.13 ميليارد سال تعيين کرده ايم. يعني يک خطاي يک درصدي در اين پيش بيني وجود دارد."
پيش از اين دانشمندان سن عالم را 12 تا 15 ميليارد سال تخمين زده بودند.
در طول دوازده ماه، کاوشگر WMAP تصاويري کامل از آسمان را از فاصله ي 1.5 ميليون کيلومتري زمين تهيه کرد. اين کاوشگر نوسان دماي مايکروويو زمينه ي کيهاني- اشعه ي الکترو مغناطيسي ضعيف به جا مانده از ابتداي عالم - را تا يک ميليونيم درجه اندازه گرفت.
بر طبق برداشتهاي دانشمندان از اين يافته ها، تا 200 ميليون سال بعد از انفجار بزرگ، جهان به اندازه ي کافي سرد شد تا ستارگان اوليه شکل بگيرند. پيش از اين دانشمندان فکر مي کردند که ستارگان اوليه خيلي ديرتر از اين مدت شکل گرفته باشند.
اين تحقيق همچنين نشان داد که جهان اوليه، شامل 4% ماده در شکل اتمي، در حدود 23% ماده ي تاريک نامرئي و حدود 73% انرژي تاريک مرموز - يک نيروي ناشناخته که دانشمندان فکر مي کنند نيروي جاذبه را خنثي مي کند و باعث انبساط جهان مي شود- بوده است.
مارک هالپرن، ستاره شناس کانادايي از دانشگاه بريتيش کلمبيا که عضوي از اين تيم تحقيق است مي گويد: " اين ماهواره چهره ي واقعي ماده ي تاريک و انرژي تاريک، را به ما نشان خواهد داد. با ادامه ي اين اندازه گيري ها و با گرفتن عکسهاي جامع و دقيق بيشتر، ما مي توانيم ماهيت اين مواد را کشف کنيم."
اين کشف همچنين شواهدي را براي تائيد اين تئوري که جهان به سرعت در اولين ثانيه هاي پيدايشش شروع به انبساط کرد، فراهم مي کند.
□ نوشته شده در ساعت 1:28 AM توسط
گروه نجوم روجا
........................................................................................
Saturday, February 15, 2003
همدم جديدي براي خورشيد در ميان سيارات داخلي
اختر شناسان موفق شدند، جسمي را غير از عطارد و زهره بيابند که در داخل مدار زمين بدور خورشيد مي گردد. اين جرم که 2003 CP20 نام گرفته است، در دهم فوريه امسال توسط يک تلسکوپ نقشه بردار اتوماتيک رديابي شد و يک صخره سنگي با قطري در حدود چند کيلومتر است.
هيچ گونه خطر برخوردي در اثر اين همسايه ي کوچک، زمين را تهديد نمي کند. براساس محاسبات "دکتر مارسدن" از مرکز خرد سيارات در هاروارد، 2003 CP20 بدليل انحراف 25 درجه اي مدار خود، خيلي به زمين نزديک نمي شود.
پژوهشگران معتقدند اين سيارک روزي در کمربند سيارکها، بين مريخ و مشتري بوده است و از اولين نمونه هاي سيارکهايي است که ممکن است در آينده در اين محدوده از منظومه کشف شوند. تصور مي شود زهره اين جرم کوچک را به موقعيت کنوني اش کشانده باشد.
"راينر استاس" اخترشناس آلماني اين تصوير را از اين تازه وارد تهيه کرده است.او در سالهاي 1998 و 1999 بدنبال اين اجرام مي گشت و اکنون از کشف اين نمونه خوشحال است.
□ نوشته شده در ساعت 4:26 AM توسط
گروه نجوم روجا
........................................................................................
|